بحران پهپادهای ناشناس در اروپا

در هفته‌های اخیر، اروپا شاهد موجی بی‌سابقه از پرواز پهپادهای ناشناس در آسمان خود بوده است؛ پهپادهایی که باعث تعطیلی فرودگاه‌ها، ایجاد نگرانی‌های امنیتی و حتی بحث‌های سیاسی در سطح اتحادیه اروپا و ناتو شده‌اند.

کن نیوز |در تازه‌ترین مورد پنج‌شنبه عملیات‌های پرواز در فرودگاه مونیخ تی به‌دلیل گزارش چند پهپاد در نزدیکی باندهای پرواز به‌صورت کامل متوقف شد. گفته شده، در این فرودگاه دست‌کم ۱۷ پرواز خروجی لغو شد و ۱۵ پرواز ورودی به فرودگاه‌های دیگر آلمان مانند اشتوتگارت، نورنبرگ، وین و فرانکفورت منحرف گردیدند. تقریباً 3 هزار مسافر تحت تأثیر این حادثه قرار گرفتند.

به گزارش کن نیوز؛ فرودگاه مونیخ جمعه نیز تحت تاثیر همان وضعیت اختلال قرار داشت و هر دو باند فرودگاه برای مدت‌زمانی بسته شدند، پروازها لغو یا منحرف گردیدند، و این بار تقریباً ۶٬۵۰۰ مسافر متأثر شدند.

آغاز ماجرای پهپادهای ناشناس

نخستین موارد از این سلسله رخدادها در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲5 (۳۱ شهریور ۱۴۰۴) گزارش شد؛ زمانی که فرودگاه بین‌المللی کپنهاگ در دانمارک به مدت حدود 4 ساعت فعالیت خود را متوقف کرد.

دلیل تعطیلی، مشاهده‌ی چند پهپاد بزرگ در محدوده‌ی هوایی کنترل‌شده‌ی فرودگاه بود. هم‌زمان، فرودگاه اسلو در نروژ نیز به علت مشاهده‌ی شیء پرنده‌ای مشابه بسته شد.

گسترش به دیگر کشورها

پس از چند روز، دامنه‌ی این پدیده از اسکاندیناوی به دیگر نقاط اروپا کشیده شد.

دست‌کم 10 کشور اروپایی از جمله دانمارک، نروژ، آلمان، لهستان، رومانی، لیتوانی، لتونی، استونی، فرانسه و بلژیک تا اوایل اکتبر ۲۰۲۵ گزارش‌هایی از مشاهده‌ی پهپادهای ناشناس منتشر کردند.

مقام‌های دانمارکی و نروژی این اتفاقات را حملات ترکیبی خوانده‌اند؛ نوعی اقدام خرابکارانه‌ی هماهنگ که می‌تواند منشأ دولتی داشته باشد.

برخی سیاستمداران اروپایی آشکارا به دخالت روسیه اشاره کرده‌اند، هرچند تاکنون مدرک مستقیمی ارائه نشده و مسکو نیز هرگونه نقش داشتن را رد کرده است.

اقدامات دفاعی و حقوقی

دولت‌های اروپایی به‌سرعت محدودیت‌های تازه‌ای برای پرواز پهپادها وضع کردند.

دانمارک موقتاً همه پروازهای پهپاد غیرنظامی را ممنوع کرد و آلمان به پلیس اجازه داد در موارد اضطراری، پهپادهای مشکوک را سرنگون کند.

در سطح کلان‌تر، ناتو و اتحادیه اروپا نیز طرح ایجاد «دیوار پهپادی» (Drone Wall) را بررسی می‌کنند؛ سامانه‌ای متشکل از حسگرها، رادارها و سامانه‌های اخلالگر برای حفاظت از مرزها و تأسیسات حیاتی.

آلمان و دانمارک از جمله کشورهایی هستند که نسبت به مشاهده پهپادها و فعالیت‌های پهپادی ناشناس هشدار داده‌اند.

دانمارک اگرچه مستقیماً از روسیه نام نبرد، اما پس از یک هفته که پهپادهای ناشناس منجر به تعطیلی موقت فرودگاه‌های نظامی و غیرنظامی شد، تمام پروازهای پهپادهای غیرنظامی را ممنوع کرد و این تهدید را یک حمله ترکیبی توصیف می‌کند.

آلمان نیز نسبت به فعالیت پهپادهای ناشناخته در امتداد مرز خود با دانمارک هشدار داد و وزیر کشور آن گفت: «ما شاهد یک مسابقه تسلیحاتی هستیم، یک مسابقه تسلیحاتی بین تهدیدات پهپادی و دفاع در برابر پهپاد. این مسابقه‌ای است که نمی‌توانیم در آنشکست بخوریم.»

ناتو مجبور است برای تقویت دفاع در دریای بالتیک و جبهه شرقی خود، تجهیزات بیشتری مستقر کند و کشورهای اروپایی در تلاشند تا یک «دیوار پهپادی» در امتداد مرزهای خود با روسیه و اوکراین ایجاد کنند.

آلمان همچنین در حال ایجاد یک مرکز دفاع در برابر پهپاد است تا مطمئن شود آنچه را که برای محافظت از خود نیاز دارد، در اختیار دارد.

به این ترتیب کرملین، ناتو را مجبور کرده تا در زمانی که اروپا در تلاش است تا بهترین راه را برای حمایت و تأمین مالی اوکراین پیدا کند، تجهیزات خود را صرف محافظت از حریم هوایی و زیرساخت‌های زیر دریایی خود کند.

روسیه با استفاده از پهپادها، به عنوان عنصری ارزان در زرادخانه جنگ هیبریدی خود، هشداری آشکار می‌دهد مبنی بر اینکه می‌تواند به راحتی قدرت دفاعی اروپا را زیر سوال ببرد و اروپا بهتر است بر حفاظت از خود تمرکز کند.

مارک گالئوتی، متخصص امنیت روسیه در گفتگو با اسکای نیوز می‌گوید: «اگر ناتو بیش از حد آشفته به نظر برسد، در واقع تشویقی برای پوتین است تا فشار را افزایش دهد... بنابراین واقعاً باید خونسردی خود را حفظ کنیم.»

او می‌افزاید: «اگرچه حق سرنگون کردن چیزهایی که شبیه تهدید مستقیم هستند را برای خود محفوظ می‌داریم، اما نباید آن را بزرگتر جلوه دهیم و همچنین باید آماده‌تر باشیم.»

هفته گذشته استونی نیز از تجاوز سه جت جنگنده MIG روسی به حریم هوایی خود برای مدت ۱۲ دقیقه‌ خبر داد؛ ادعایی که روسیه وقوع آن را انکار می‌کند.

استونی شنبه گذشته متعهد شد ۱۰ میلیون یورو به برنامه «لیست الزامات اولویت‌دار اوکراین» یا PURL ناتو اختصاص دهد، که شامل ارسال سریع سلاح‌های تولید شده توسط ایالات متحده، که توسط شرکای اروپایی ناتو پرداخت می‌شود، به اوکراین است.

ولادیمیر زلنسکی روز یکشنبه پس از صحبت با دبیرکل ناتو اعلام کرد که این برنامه بخوبی پیش می‌رود و این دقیقاً همان چیزی است که روسیه در تلاش است از آن جلوگیری کند.

پهپادها در آسمان بلژیک

مقامات دفاعی بلژیک نیز اعلام کردند که حدود ۱۵ پهپاد ناشناس قبل از ورود به خاک آلمان، بر فراز یک پایگاه نظامی در السنبورن دیده شدند. این پهپادها حدود ساعت ۱:۴۵ بامداد به وقت محلی، در ساعات اولیه بامداد جمعه 3 اکتبر دیده شدند.

تئو فرانکن، وزیر دفاع بلژیک، حضور پهپادها را تأیید و ارتش تحقیقات در مورد منشأ و گردانندگان پهپادها را آغاز کرد.

پیش از این، فرودگاه مونیخ در آلمان پس از مشاهده پهپادهایی با منشأ ناشناخته در آسمان نزدیک، ساعت‌ها تعطیل شده بود. این حادثه حدود ساعت ۱۰ شب پنجشنبه آغاز شد و تا ساعت ۵ صبح جمعه که فرودگاه برای پروازها بازگشایی شد، ادامه داشت.

ولادیمیر پوتین، دوم اکتبر در کنفرانسی در تفرجگاه ساحلی سوچی در دریای سیاه، سوءظن غرب در مورد دخالت روسیه در پرواز اخیر پهپادها بر فراز دانمارک را به سخره گرفت و گفت که این ادعاها بخشی از تلاش‌های ناتو برای «تشدید تنش‌ها به منظور افزایش هزینه‌های دفاعی» است.

مقامات بلژیک و آلمان همچنان در حال بررسی آخرین حضور پهپادها در آسمان خود هستند. هنوز مشخص نیست که این دو دسته پهپاد از کجا آمده‌اند یا اینکه آیا به هم مرتبط هستند یا خیر.

جنگ با ناتو

دونالد توسک، نخست وزیر لهستان، گفته است که روسیه در حالی که تنش‌ها بین متحدان غربی و مسکو بر سر جنگ اوکراین به شدت افزایش می‌یابد، درگیر نوعی جنگ با ناتو است.

برخی از رهبران ناتو می‌خواهند هواپیماهایی را که حریم هوایی متحدان را نقض می‌کنند، سرنگون کنند تا خط قرمز روشنی برای روسیه ترسیم کنند. اما چنین تصمیمی به معنای درگیری مستقیم بین ناتو و روسیه، دو طرف مسلح به سلاح هسته‌ای، و خطر ایجاد زنجیره‌ای از رویدادها است که منجر به یک درگیری جهانی فاجعه‌بار می‌شود.

متحدان ناتو هنوز در حال بررسی بهترین راه برای مقابله با تجاوز روسیه هستند. کشورهای اروپایی به دنبال تجدید تسلیحات سریع هستند و شکست روسیه در اوکراین را ضرورتی برای امنیت گسترده‌تر این قاره می‌دانند، زیرا نگرانند که مسکو جاه‌طلبی‌های مشابهی در سایر نقاط حوزه شوروی سابق داشته باشد.

برخی از مقامات اروپایی گمان می‌کنند که روسیه در حال پرتاب پهپاد از کشتی‌ها است، زیرا نیروهای آلمانی ماه گذشته به کشتی روسی اسکنلارک حمله کردند و شواهدی از پرتاب پهپاد و خرابکاری را کشف کردند.

کماندوهای فرانسوی نیز در آخر هفته گذشته، اعضای خدمه تانکر مشکوک به "ناوگان سایه" بوروکای را در آب‌های بندر «سَن‌نازر» دستگیر کردند، اما هیچ گزارش موثقی از ارتباط با پهپادهای آن کشتی وجود ندارد. پوتین اقدامات فرانسه را "دزدی دریایی" نامید.

مقامات اروپایی تحقیقات خود برای تعیین اینکه چه کسی پشت حملات پهپادی است را ادامه می‌دهند و ناتو نیز در پاسخ به تهدیدی که می‌گوید روسیه ایجاد می‌کند، نیروها و جت‌های جنگنده خود را به جناح شرقی خود منتقل می‌کند.