حمله ایران به اسرائیل به روایت خلبان آمریکایی؛ چرا جنگنده اف-۱۵ در سرنگونی پهپاد «شاهد» ناکام ماند؟
در جریان حملات پهپادی روز ۱۳ آوریل ایران به اسرائیل، خلبانان یک جنگنده اف-۱۵ آمریکایی پس از اتمام موشک‌های هوا به هوای خود تلاش کردند با استفاده از یک بمب هدایت‌شونده یک پهپاد شاهد-۱۳۶ ایرانی را سرنگون کنند، اما ناکام ماندند.
کن نیوز | اسکادران ۴۹۴ نیروی هوایی آمریکا که در پایگاه هوایی «لیکن هیت» بریتانیا مسقر است، در حملات موشکی و پهپادی گسترده ایران به اسرائیل در روز ۱۳ آوریل ۲۰۲۴، نقش عمده‌ای در دفاع از اسرائیل ایفا کرد. به گزارش آسوشیتد‌پرس، ایران در این حملات بیش از ۳۰۰ موشک و پهپاد به سوی اسرائیل پرتاب کرد.
بنابر این گزارش، این حملات آن‌چنان گسترده بوده که جنگنده‌های آمریکایی مجبور به فرود و تسلیح مجدد و سپس پرواز دوباره شده‌اند.
تیموتی کازی، خلبان نیروی هوایی آمریکا که در آن زمان مدیر عملیات این اسکادران بود، گفت: «از دسامبر ۲۰۲۳ که به منطقه اعزام شدیم، می‌دانستیم که قرار است موشک پرتاب کنیم و دیر یا زود زمانی فرا می‌رسد که بعضی از ما متوجه می‌شوند که هرچه در اختیار داشتند پرتاب کرده‌اند. آن‌وقت باید چه کنند؟ این که خلبانان جوان ما در وضعیتی قرار نگیرند که پیش‌تر درباره‌اش فکر نکرده‌اند یا ریسک آن را نسجیده‌اند، خیلی مهم است.»
جنگنده‌های اف-۱۵ توانایی حمل موشک‌های کوتاه‌برد هوابههوای «ایم-۹ سایدوایندر» (AIM-9 Sidewinder) و موشک‌های میان‌برد هوابههوای «ایم ۱۲۰ امرام» (AIM-120 AMRAAM) را دارند.
این جنگنده‌ها همچنین می‌توانند طیف گسترده‌ای از مهمات هوا‌به‌زمین از جمله بمب‌های هدایت‌شونده (JDAM) و (LJDAM) را حمل کنند. یک مسلسل «ام۶۱ والکان» (M61 Vulcan) در این جنگنده‌ها تعبیه شده است.
بمب‌های هدایت‌شونده LJDAM دارای یک ردیاب لیزری هستند که از طریق آن می‌توانند اهداف متحرک را ردیابی، تعقیب و منهدم کنند.
کازی، خلبان جنگنده آمریکایی گفت: «ما درباره این صحبت کرده بودیم که [در شرایطی که موشک‌هایمان تمام شده] آیا ممکن است بمبی را پرتاب کرده و آن را به سوی هدف هدایت کنیم؟ آیا باید از مسلسل هوا‌به‌هوا استفاده کنیم؟ آیا می‌توانیم از روش‌های دیگری برای سرنگون پهپاد بدون نیاز به برخورد مهمات استفاده کنیم؟»
حمله پهپادی ایران به اسرائیل
کازی در جریان عملیات ۱۳ آوریل در موقعیتی قرار گرفت که تمام موشک‌های جنگنده اف-۱۵ را استفاده کرده بود و تصمیم گرفت یک پهپاد ایرانی را با استفاده از بمب‌های هدایت‌شونده لیزری سرنگون کند.
او گفت: «من در طول دوران خدمتم بمب‌های JDAM زیادی پرتاب کرده‌ام. قبلا این بمب را روی یک خودروی در حال حرکت انداخته‌ام. [در زمان عملیات] با خودم فکر کردم که اگر موشک نداشته باشم چه کنم؟ این پهپاد نزدیک به زمین است و در ارتفاع پایین پرواز می‌کند. با این حال روی زمین نیست و کمی هم سریع‌تر از خودرو حرکت می‌کند، اما خیلی سریع‌تر نیست. بنابراین فکر کردم چه تغییراتی باید در روند انجام دهم.»
این خلبان آمریکایی افزود: «ما همه موشک‌هایمان را شلیک کرده بودیم. به سمت شرق رفتیم، دور زدیم و بازگشتیم به سوی غرب و چند موشک دیگر هم شلیک کردیم. اما ناگهان دیدیم یک پهپاد دیگر در حال حرکت است. [بمب] را همان‌طور که برای حمله به خودرو آماده می‌کنیم، تنظیم و تنها چند تغییر کوچک در روند ایجاد کردیم. سپس، بمب را انداختیم. بمب کاملا عادی از جنگنده جدا شد.»
او ادامه داد: «پس پهپاد در حال حرکت بود. ما شیرجه زدیم و بمبی را رها کردیم و در حال هدایت لیزری آن بودیم.
کازی افزود: «ناگهان انفجار بزرگی رخ داد و به نظر می‌رسید بمب به هدف برخورد کرده است. من هم گفتم که برخورد کرد. اما بلافاصله، درست مثل فیلم جنگ ستارگان، دیدیم که پهپاد از بین ابر بزرگ حاصل از انفجار بیرون آمد. من گفتم، بمب ما خطا رفت.»
به گفته تیموتی کازی، تصمیم گرفته شد که بمب دیگری پرتاب نشود.
بنجامین کافی، رئیس ستاد اسکادران ۴۹۴ نیز گفت: «من در نهایت از طریق فرماندهی و کنترل هماهنگ کردم که این کار را کلا متوقف کنیم. زیرا میزان پذیرش ریسک برای یک خطا از حد تاکتیکی فراتر می‌رفت. اگر به‌خاطر خطا در پرتاب یک بمب اتفاقی بیفتد، پیامد‌های راهبردی به همراه دارد. پس ما این روش را کنار گذاشتیم تا بتوانیم آن را بهبود بخشیم.»
او افزود: «به نظر من این که این روش را در محیط کنترل‌شده آزمایش کنیم تا به تایید نهایی برسیم، امر موجهی است. اما این کار مستلزم هزینه و زمان است.»
کافی که خود نیز در این عملیات هدایت یک جنگنده اف-۱۵ را بر عهده داشت، پیش‌تر در گفتگو با سی‌ان‌ان گفته بود که در جریان حملات ۱۳ آوریل ایران با اسرائیل، تلاش کرده با استفاده از مسلسل هوا‌به‌هوا یک پهپاد شاهد ایرانی را سرنگون کند، اما ناکام مانده بود.
هر دو خلبان اذعان کردند که باور دارند استفاده از بمب‌های هدایت شونده همچنان می‌تواند در جریان حملات گسترده پهپادی و زمانی که موشک‌ها تمام شده‌اند و گزینه دیگری وجود ندارد، ارزش امتحان کردن داشته باشد.
کازی همچنین به صرفه اقتصادی بالقوه در استفاده از بمب‌های هدایت‌شونده JDAM اشاره کرد.
بنابراین گزارش، بهای هر کدام از این بمب‌ها بین ۲۰ تا ۳۰ هزار دلار است و نصب ردیاب لیزری ۲۰ هزار دلار دیگر به این بها می‌افزاید. با این حال این هزینه در قیاس با بهای یک میلیون دلاری موشک‌های «ایم ۱۲۰» یا قیمت ۴۵۰ هزار دلاری موشک‌های «ایم ۹ ایکس» کاملا به صرفه است.
ارسال نظر