کشف «غافلگیر کننده» در هاله ستاره در حال مرگ

تصاویر جدید ثبت شده توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب جزئیات پیچیده‌ای را از مراحل پایانی حیات یک ستاره در حال مرگ، آشکار کرد

سازمان ملی هوانوردی و فضایی ایالات متحده (ناسا)، اعلام کرد که تلسکوپ جیمز وب با بهره‌گیری از ابزار مجهز به مادون قرمز میانی (Mid-Infrared) موفق به ثبت واضح‌ترین نمای موجود از یک هاله ذره‌ای کم فروغ شده است.

این تصویر، ۱۰ قوسِ دارای مرکز واحد را در این هاله نشان می‌دهد که به باور محققان هر ۲۸۰ سال یکبار و پس از فروریختن لایه‌های بیرونی ستاره مرکزی شکل می‌گیرد.

راجر وسون (Roger Wesson)، از پژوهشگران دانشگاه کاردیف که تصاویر ارسالی تلسکوپ جیمز وب را بررسی کرده، تاکید دارد که ثبت این قوس‌ها «کشفی شگفت‌انگیز» به شمار می‌رود.

وسون توضیح داد: «پیشتر ما اطلاعاتی در مورد فرآیند و دوره زمانی تبدیل یک ستاره منفرد به یک سحابی سیاره نما نداشتیم، ولی این قوس‌ها نشان داد که ابتدا باید یک ستاره همدم در منظومه وجود داشته باشد که به دور ستاره مرکزی بچرخد. سپس، همان‌طور که ستاره در حال مرگ، جو خود را به بیرون پرتاب می‌کند، ستاره همدم جریان خروجی را شکل می‌دهد.» به گفته این محقق فضایی تا کنون هیچ تلسکوپی قابلیت ثبت این فرآیند را نداشته است.

وسون خاطرنشان کرد: «وقتی برای نخستین بار این تصاویر را دیدیم، از میزان جزئیات موجود در آن‌ها شگفت‌زده شدیم چرا که تصویر سحابی حلقه (Ring Nebula | M۵۷) که حاوی حدود ۲۰ هزار توده منفرد حاوی ذرات متراکم گاز هیدروژن است به واضح‌ترین شکل پیشِ‌روی ما بود؛ فراموش نکنیم که هر یک از توده‌ها جرمی معادل زمین دارد.»

نخستین سحابی سیاره نما در سال ۱۷۶۴ مشاهده شد؛ زمانی تصور می‌شد که آن‌ها اجرام ساده و مدوری هستند که یک ستاره در حال مرگ در مرکزشان قرار دارد. اما تصاویر ارسالی جیمز وب بر پیچیدگی ابعاد و ماهیت آن‌ها افزوده است.