معرفی خانواده ایرباس A330

با توجه به شباهت‌های این هواپیما با نخستین ساخته ایرباس یعنی A300 می‌توان این‌طور عنوان کرد که طراحی اولیه این هواپیما در اواسط دهه 70 میلادی و هم‌زمان با طراحی A300 آغاز شده است. پس از آن در سال 1987در پی دریافت سفارشاتی از چند مشتری؛ ایرباس تصمیم به آغاز ساخت مدل جدید خود را گرفت.

ایرباس A330 هواپیمایی دوموتوره است که می‌تواند 335 مسافر را در دو کلاس پروازی بین 5000 تا 13340 کیلومتر جابه‌جا می‌کند، این هواپیما هم به مانند ایرباس A320 به سیستم Fly By Wire مجهز است، A330 اولین هواپیما شرکت ایرباس بود که این امکان را برای مشتریان فراهم می‌کرد که نوع موتور هواپیما را از بین مدل‌های جنرال الکتریک CF6، پرت اند ویتنی PW4000 و رولز رویس ترنت 700 انتخاب کنند.

 A330 در دوم نوامبر سال 1992 اولین پرواز خود را انجام و در سال 1994 توسط شرکت فرانسوی ایر اینتر وارد صنعت هوانوردی تجاری جهان شد.

ورود چنین هواپیمایی به لیست هواپیماهای پیشنهادی ایرباس موجب شد که رقیب قدرتمندی برای هواپیماهای بویینگ 767، 777 و حتی 787 معرفی شده که رقابت بین اروپا و ایالات متحده آمریکا را در زمینه ساخت هواپیما وارد فاز جدیدی کرد اگرچه که تولید هواپیماهای ایرباس A340 و A350 نیز توان ایرباس را در این رقابت افزایش دادند.

ایرباس در 14 جولای 2014 و در نمایشگاه هوایی فارنبرو (Farnborough Airshow) مدل بهینه شده این هواپیما را تحت عنوان neo (New Engine Option) معرفی کرد که با استفاده از موتور جدید رولزرویس ترنت 7000 تا 14% مصرف سوخت را به ازای هر صندلی کاهش می‌دهد که منجر به افزایش برد این هواپیما می‌شود، A330neo در تاریخ 19 اکتبر 2017 اولین پرواز خود را انجام داد.

شرکت هواپیمایی پرتغال TAP اولین اپراتور A330neo نام گرفت که در 15 دسامبر 2018 اولین پرواز خود را انجام داد.

تا 31 دسامبر 2019 تعداد 1823 فروند سفارش از این هواپیما به‌دست ایرباس رسیده است که این شرکت 1443 فروند از آنها را تحویل مشتریان خود داده است.

شرکت هواپیمایی حامل پرچم ترکیه (ترکیش ایرلاینز) با داشتن 68 فروند از این هواپیما در ناوگان خود بزرگترین اپراتور این هواپیما به‌حساب می‌آید.

انواع

A330-200

این مدل در سال 1998 و چهار سال بعد از آغاز پروازهای تجاری این هواپیما برای انجام پروازهای طولانی‌تر ساخته شد که توسط شرکت هواپیمایی کره برای اولین بار وارد آسمان‌ها شد. این مدل در 3 کلاس پروازی 253 مسافر را 13400 کیلومتر جابجا می‌کند.

ایرباس مدل کارگو (ترابری) این هواپیما را نیز ساخت که توانایی حمل 65 تن بار را دارد.

A330-300

مدل پایه این هواپیما به حساب می‌آید که 11750 کیلومتر برد دارد و می‌تواند 277 مسافر را جابه‌جا کند.

A330-800neo

این مدل مشخصات فنی مشابهی با A330-200 دارد اما با استفاده از موتور جدید تحت عنوان neo معرفی شد.

A330-900 neo

این مدل مشخصات کاملا یکسانی با A330-300 دارد اما با استفاده از موتور ترنت 7000 رولزرویس تحت عنوان neo معرفی شد.

MRTT

این مدل یک تانکر سوخت‌رسان است که بر اساس طراحی ایرباس ساخته شده است و برای سوخت‌گیری هوایی استفاده می‌شود.

در تاریخ ۲۹ فوریه ۲۰۰۸ نیروی هوایی ایلات متحده آمریکا در سفارشی به ارزش 40 میلیارد دلار تعداد 179 فروند از این هواپیما را سفارش داد.

مشخصات

فاصله نوک دو بال: ۶۰٫۳ متر

طول: ۶۳٫۷۵ متر

ارتفاع: ۱۶٫۸ متر

بیشینه سرعت: ۸۶/۰ ماخ (۹۱۲ کیلومتر بر ساعت)

A330 در ایران

پس از توافق موسوم به برجام؛ شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران؛ هما سفارشاتی را تسلیم شرکت هواپیماسازی ایرباس کرد.

در پی این تفاهم سه فروند هواپیما به ناوگان هواپیمایی ایران ایر اضافه شد که دو فروند از آن‌ها از مدل A330 بودند که هم‌اکنون نیز در ناوگان این شرکت عملیاتی هستند.

Beluga XL

در نوامبر سال 2014 ایرباس تصمیم گرفت ناوگان هواپیماهای بلوگا خود را که برای انتقال قطعات هواپیما بین کارخانه‌های این شرکت در سراسر جهان استفاده می‌شدند را نوسازی کند، مدل قبلی برپایه طراحی ایرباس A300 ساخته شده بودند اما در مدل جدید که Beluga XL نام دارد از طراحی A330 استفاده شده است.

Beluga XL که نسبت به مدل قبلی 30% فضای بیشتری را برای انتقال قطعات فراهم می‌کند در تاریخ 19 جولای 2018 اولین پرواز خود را انجام داد.