آشنایی با خانواده A340

ایرباس A340 یک هواپیما چهار موتوره پهن پیکر است که طراحی ابتدایی آن به مانند دیگر هواپیماهای پهن‌پیکر ایرباس در دهه هفتاد میلادی هم‌زمان با ایرباس‌های A300، A310 و A330 و مصادف با زمان آغاز به‌کار این کارخانه هواپیماسازی اروپایی شروع شد، پس از دریافت اولین سفارش برای این هواپیما در سال 1987 ایرباس ساخت A340-300 را آغاز کرد که منجر به اولین پرواز A340 در تاریخ 25 اکتبر 1991 شد.

اولین ایرباس A340 به شرکت هواپیمایی حامل پرچم آلمان، لوفتهانزا تحویل داده شد.

بدنه A340 بسیار به بدنه هواپیما ایرباس A330 شباهت دارد چراکه همانطور که گفته شد طراحی این هواپیماها به موازات هم انجام شده است؛ تفاوت اصلی این دو هواپیما بخش ارابه‌های فرود آن‌ها است جایی که در ایرباس A340 از یک ارابه فرود اضافی در بخش ارابه‌های فرود اصلی (زیر بدنه) استفاده شده استت که منجر به افزایش حداکثر وزن هنگام تیک‌آف می‌شود، این هواپیما در قسمت زیر بدنه برخلاف هواپیماهای دیگر که دو ارابه فرود دارند دارای سه ارابه فرود است. (اگرچه در صورت وجود مشکل با کاهش وزن هواپیما امکان تیک‌آف و فرود در زمان بسته بودن این ارابه فرود اضافی ممکن است.)

ایرباس برای این هواپیمای چهار موتوره دو مدل موتور را پیشنهاد می‌دهد، موتورهای CFM56 و ترنت 500 رولزرویس قدرت بخش این هواپیما هستند.

مشخصات

فاصله نوک دو بال: 60.3 متر

طول: 63.6 متر

ارتفاع: 16.8 متر

ظرفیت مسافر: ۴۴۰ نفر

بیشینه سرعت: ۹۱۲ کیلومتر بر ساعت (0.86 ماخ)

محدوده پرواز: ۱۳۱۵۰ کیلومتر

انواع

A340-200

این مدل که کمترین برد را در میان انواع ایرباس A340 دارد در حالتی که صندلی‌های سه کلاس پروازی را داشته باشد می‌تواند 261 مسافر را 13800 کیلومتر جابه‌جا کند، این مدل یکی از ‌مدل‌های اولیه این هواپیما است که تنها مدل این هواپیماست که فاصله دو نوک بال آن از طول بدنه بیشتر است.

A340-8000

مدل ویژه A340-200 است که با داشتن مخزن سوخت اضافی برد بیشتری را دارد و همچنین با وزن بیشتری می‌تواند تیک‌آف کند؛ این ویژگی‌ باعث شده که این مدل توسط افراد معروف برای هواپیمای اختصاصی استفاده شود، استفاده دیگر از این مدل نیز در بخش نظامی بوده است.

A340-300

مدل اولیه خانواده A340 به حساب می‌آید که با چیدمان سه کلاس پروازی می‌تواند 295 مسافر را 12400 کیلومتر جابه‌جا کند، شرکت هواپیمایی لوفتهانزا با داشتن 30 فروند از این مدل A340 بزرگترین اپراتور این مدل است.

A340-500

این مدل در زمان معرفی بیشترین برد را در بین هواپیماهای جهان داشت و رکورددار برد پروازی در بین هواپیماها شد. 313 مسافر در سه کلاس پروازی می‌توانند 16020 کیلومتر با این هواپیما جابه‌جا شوند.

در ابتدا قرار بود شرکت هواپیمایی حامل پرچم کانادا اولین اپراتور A340-500 باشد اما به دلیل ورشستگی موقتی این شرکت، ایرباس مجبور شد که اولین هواپیما را به شرکت هواپیمایی امارات تحویل دهد.

ویژگی‌های این هواپیما نسبت به مدل‌های قبلی عبارت است از: طول بیشتر بدنه، بال با مساحت بیشتر، ظرفیت بالاتر مخازن سوخت (حدود 50% بیشتر از A340-300) و سکان عمودی و افقی بزرگتر  

A340-600

این مدل که برای جایگزینی مدل‌های اولیه بویینگ 747 طراحی و ساخته شده است 379 مسافر را 13900 کیلومتر جابه‌جا می‌کند، نکته جالب این هواپیما طول بدنه آن است که از A340-300 بیشتر از 12 متر، از بویینگ 747 بیشتر از 4 متر و از ایرباس A380 بزرگ‌ترین هواپیما مسافربری جهان بیشتر از 2 متر طویل‌تر است.

ایرباس برای این مدل موتورهای ترنت 500  شرکت بریتانیایی رولزرویس را مورد استفاده قرار داده است.

A340 در ایران

در حال حاضر شرکت‌های هواپیمایی ماهان، آسمان و تشریفات دولت از ایرباس A340 در ناوگان خود استفاده می‌کنند.

پایان راه تولید A340

در سال 2011 و پس از تولید تعداد 377 فروند از این هواپیما ایرباس در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که در نظر دارد خط تولید این هواپیما را به خط تولید عضو جدید خانواده‌های خود A350 XWB تبدیل کند؛ اگرچه که ایرباس تعهد داد سفارشات قطعی این خانواده را تحویل دهد.

دو دلیل اصلی این تصمیم ایرباس عبارتند از:

• ورود هواپیماهای دوموتوره بویینگ به بازار: پس از معرفی هواپیماهای 777 و 787 توسط رقیب سنتی و مشاهده بازده بالای این هواپیماها توسط شرکت‌های هواپیمایی تمایل به خرید این هواپیما افزایش پیدا کرد چرا که با توجه به داشتن دو موتور مصرف سوخت آن‌ها به شدت کاهش می‌یافت که به طبع باعث افزایش سود شرکت‌های هواپیمایی می‌شد.

• آینده درخشان پروژه A350 XWB: عضو جدید خانواده‌های ایرباس ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که ایرباس را امیدوار کرده بود بتواند مشتری‌های پروازهای طولانی را به سوی خود جذب کند از همین رو ایرباس تصمیم گرفت تولید این هواپیما را در خط تولید A340 انجام دهد.