مهمانداری این شغل زیان آور!
کارجوهرآدمی است، به شرطی که جان و رمقی برای انجامش باشد، محیط کاری مناسب و عاری از عوامل زیان آور، همان جان و رمقی است که آدمی برای انجام کارخود به آن نیازمند است. گزافه نیست اگر بگوییم تمدن امروز بشری حاصل تلاش و کار بی امان انسان ها در دوره های مختلف تاریخی است. اگر چه انتظار می رود پیشرفت های دنیای امروزمنجر به رشد شاخص ایمنی و بهداشت حرفه ای در قیاس با گذشته شده باشد اما باید اذعان کرد این شاخص ها رابطه کاملا مستقیمی با رشد اجتماعی، اقتصادی جوامع دارند. بدین معنی که نسبتی معقول بین میزان شاخص ایمنی و بهداشت جامعه از یک سو و سطح اجتماعی، اقتصادی آن جامعه وجود دارد.
امروزه بر کسی پوشیده نیست که نیروی کار و متخصص هر کشور، به ویژه کشورهای در حال توسعه، بخشی پر اهمیت از سرمایه ملی آن جامعه دانسته شده وعاملی تعیین کننده در رشد و توسعه ی اقتصادی و اجتماعی جوامع در نظر گرفته می شود. به همین دلیل سازمان های جهانی همچون سازمان بین المللی کار و سازمان بهداشت جهانی به منظور حفاظت از تندرستی نیروی کار و بهسازی محیط کارآنان شکل یافته و با پرداختن به موضوعاتی از قبیل ایمنی، بهداشت و محیط کارتلاش دارند تا بستری مناسب جهت رشد و ارتقا سطح سلامت و رفاه کارکنان را در جوامع ایجاد نمایند و مراقبت از شاغلینی نمایند که سلامتی آن ها در معرض خطرات ناشی از شرایط و محیط کار شان است.
با توجه به اثرات انسانی(فردی)، اجتماعی و اقتصادی که حوادث و بیماری های ناشی از کار به دنبال دارند، کشور های در حال توسعه صنعتی باید همزمان با صنعتی شدن برنامه هایی نیزدر جهت تامین ایمنی، بهداشت محیط کار، پیشگیری از بیماری های ناشی از کار، استفاده بهینه از توان نیروی کار و تامین رفاه حال شاغلین در نظر بگیرند. انتظار می رود این نگرش در مشاغلی زیان آور همچون شغل تخصصی مهمانداری با دقت و تمرکز بیشتری صورت گیرد.
شغل تخصصی مهمانداری هواپیما در واقع یکی از مشاغل سخت و زیان آور است که متاسفانه در زمره این گروه از مشاغل در نظر گرفته نشده است و کماکان سختی های آن سهوا یا عمدا نادیده انگاشته می شود. اگر چه ظاهرلوکس و جذاب این شغل در نگاه عوام بی تاثیر در این نوع نتیجه گیری نمی باشد، اما برهیچ اهل فنی پوشیده نیست که شغل مهمانداری با توجه به دارا بودن بسیاری از عوامل زیان آور فیزیکی، شیمیایی، ارگونومی، زیست شناختی و روانی بدون شک شغلی سخت و زیان آور در نظر گرفته میشود. عوامل زیان آور فیزیکی مانند: صوت، فشار هوا، پرتو، روشنایی، ارتعاش و...هر یک به تنهایی میتوانند اثرات سوء و خطرناکی برای افراد شاغل در این شغل به همراه داشته باشند بیماری ها و اختلالاتی همچون: افت شنوایی، اختلال در اندام ها به خصوص ستون فقرات، اختلالات گوارشی، خستگی چشم، سردرد، تنگی نفس، انواع سرطان ها چون پوست و خون و...نتیجه کار در محیط هواپیماست که به مدت طولانی مهمانداران در آن مشغول به کار هستند. در حوزه عوامل زیان آور شیمیایی که یکی از عوامل زیان آور و خطر آفرین برای افراد شاغل در این شغل است ، نوع ماده شیمیایی ، راه های ورود به بدن، مدت تماس با ماده شیمیایی و غلظت آن نقشی تعیین کننده در میزان مسمومیت ناشی از این گونه مواد دارند اما الزام گذراندن دوره های تخصصی کالاهای خطرناک برای مهمانداران اثبات گر وجود احتمالی اینگونه مواد در پرواز می باشد. و اما مواجه شدن با عوامل زیان آور زیست شناختی همچون بیماری های ناشی از ویروس ها ، باکتری ها، انگل ها و قارچ ها با توجه به بسته بودن و محدودیت های کابین هواپیما وتماس با افراد مختلف جامعه امری ناگزیر است. حال همین قدر کافیست که بدانیم تک تک مهمانداران می توانند به عنوان ناقل، این گونه بیماری ها را به کانون خانواده خود انتقال دهند.در ارتباط با عوامل زیان آور ارگونومی صدمات اسکلتی عضلانی مورد توجه قرار می گیرد و در نهایت عوامل زیان آور روانی محیط کار که به قدری گسترده و در عین حال گویا میباشد که در این یادداشت نمی گنجد. امروزه با توجه به گسترش شبکه های حمل و نقل هوایی و استفاده بیشتر مردم از هواپیما به عنوان وسیله ای ایمن و سریع، کم تر کسی است که تجربه پرواز از مبدأ به مقصدی مشخص را نداشته باشد و با توجه به حجم استفاده افراد از هواپیما برخی مشکلات سلامتی حتی به عنوان شکایت مسافران از پرواز مطرح می شود. شکایاتی همچون: ترومبوز وریدی که از عوارض مسافرت های هوایی طولانی است و در واقع شرایطی است که خون در پاها لخته می شود، جت لگ اختلال بعدی است که در آن ساعت بدن در پروازهای طولانی به سمت شرق یا غرب جغرافیایی دچار اختلال می شود، در نتیجه، این اختلال مشکلاتی مثل بر هم خوردن نظم بدن، بد خلقی، بی خوابی، خستگی، خشکی چشم، سر درد و... را به همراه دارد. یکی از شایع ترین مشکلات که حتی مسافران از آن گله میکنند مشکلات مربوط به گوش است که منشا آن اختلالی در گوش میانی است و در نتیجه موجب درد گوش و در شرایط حادتر آسیب های جدی به گوش می شود.مشکلات تنفسی به دلیل اختلاف فشار داخل کابین ،بیماری حرکت، سرفه و سردرد از دیگر آسیب های پروازی می باشند که هر یک به تنهایی شرایط و سطح رفاه شاغلین در این شغل را تحت تاثیر سوء خود قرار می دهند.
شایان ذکر است سطح آگاهی عمومی جامعه رابطه ای مستقیم با تعریف افراد از شغل مهمانداری دارد و بنظر یکی از وظایف مدیران و مراجع ذی صلاح این امر، اطلاع رسانی هر چه بیشتر به عموم در راستای فرهنگ سازی حوضه هوانوردی است.مهمانداران با توجه به گذراندن بسیاری از دوره های تخصصی این شغل همچون روش های مقابله با شرایط اضطراری، کمک های اولیه و... اصلی ترین نقش تامین ایمنی مسافران در پروازرا ایفا می کنند و بدون شک تمامی شرکت های هواپیمایی به عنوان پیشانی سازمان خود به آن ها می بالند و از آن ها یاد میکنند .امید است با درایت و تصمیمات مناسب دلسوزان این حوزه چینی بر این پیشانی گسترده نشود.
به قلم حسن علیا
ارسال نظر