سی‌ان‌ان مدعی شد:
روسیه با بومی‌سازی کامل پهپادهای شاهد، ایران را به حاشیه همکاری نظامی راند
شبکه خبری سی‌ان‌ان در یک گزارش تفصیلی اعلام کرد که روسیه کارخانه عظیم پهپاد برای تولید انبوه مدل‌های ایرانی ساخته و حالا مسکو، تلاش دارد تهران را در زمینه تولید پهپاد شاهد ۱۳۶ به حاشیه براند. کارخانه مورد اشاره، «آلابوگا» در جمهوری تاتارستان روسیه قرار دارد و تعداد فزاینده‌ای از پهپادهای تهاجمی «شاهد–۱۳۶» طراحی‌شده در ایران (که در روسیه با نام «گرن» شناخته می‌شود) را تولید می‌کند.
کن نیوز| نفیسه آفرین‌زاد: «بالاخره چیزی که هیچ‌کس دیگری ندارد.» این را یک خبرنگار روس در جریان مستندی تلویزیونی درباره بزرگ‌ترین کارخانه تولید پهپاد کشورش می‌گوید. «چنین تولید انبوهی از موتورهای دو زمانه در هیچ نقطه دیگری از روسیه وجود ندارد.»
کارخانه مورد اشاره، «آلابوگا» در ۹۶۰ کیلومتری شرق مسکو در جمهوری تاتارستان روسیه قرار دارد و تعداد فزاینده‌ای از پهپادهای تهاجمی «شاهد–۱۳۶» طراحی‌شده در ایران (که در روسیه با نام «گرن» شناخته می‌شود) را تولید می‌کند. مدیرعامل این مجموعه، تیمور شاگیوالِیِف، این موضوع را یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای خود می‌داند.
او در این مستند توضیح می‌دهد: «این یک مجموعه کامل است. شمش‌های آلومینیومی وارد می‌شوند، موتور از آن‌ها ساخته می‌شود؛ ریزتراشه‌ها تبدیل به قطعات الکترونیکی می‌شوند؛ بدنه‌ها از فیبرکربن و فایبرگلاس ساخته می‌شوند.»
این ادعا نشان می‌دهد که تولید پهپاد شاهد، اکنون عمدتاً در دل ماشین صنعتی–نظامی روسیه ادغام شده است. تحلیلگران و مقامات اطلاعاتی بر این باورند که ۹۰٪ مراحل تولید اکنون در آلابوگا یا سایر تأسیسات روسیه انجام می‌شود.
ممکن است روسیه خود، صادرکننده به ایران شود
تصاویر ماهواره‌ای اخیر نشان می‌دهد این مجموعه همچنان در حال گسترش است؛ ساختمان‌های تولیدی جدید و خوابگاه‌هایی ساخته می‌شود که امکان افزایش چشمگیر ظرفیت تولید را فراهم می‌کند. تحلیلگران مورد گفت‌وگوی سی‌ان‌ان معتقدند این توسعه می‌تواند روسیه را قادر سازد نسخه به‌روزشده و آزموده‌شده در میدان نبرد این پهپاد را که در ابتدا از ایران وارد می‌کرد، حتی به خود تهران صادر کند.
در این باره، علی‌اکبر دارینی، تحلیلگر مرکز مطالعات استراتژیک (وابسته به دفتر ریاست‌جمهوری ایران)، به سی‌ان‌ان گفت: «ممکن است ایران انتظار داشته که روسیه اقدامات بیشتری انجام دهد یا گام‌هایی بردارد، بدون آن‌که از او خواسته شود. شاید نه مداخله نظامی، اما افزایش حمایت عملیاتی مانند ارسال سلاح، پشتیبانی فنی، تبادل اطلاعات و امثال آن.»
رویکرد مسکو کاملا "معاملاتی و سودجویانه" است
اما به گفته یک مقام اطلاعاتی غربی، رویکرد سرد روسیه غیرمنتظره نیست و نشان می‌دهد همکاری مسکو با تهران «کاملاً معاملاتی و سودجویانه» است.
او افزود: «این فاصله‌گذاری آشکار نشان می‌دهد روسیه هرگز فراتر از منافع فوری خود مداخله نمی‌کند، حتی زمانی که یک شریک — در اینجا یک تأمین‌کننده حیاتی پهپاد — مورد حمله قرار گیرد.»
شراکت راهبردی تهران و مسکو
به گزارش سی ان ان، تا اوایل ۲۰۲۳، روسیه و ایران قراردادی به ارزش ۱.۷۵ میلیارد دلار برای تولید داخلی این پهپادها در روسیه امضا کردند.
در قرارداد اولیه، تولید ۶ هزار پهپاد تا سپتامبر ۲۰۲۵ پیش‌بینی شده بود که حدود یک سال زودتر از موعد انجام شد.
خیز برای تولید ۵۵۰۰ پهپاد در ماه
به گفته سازمان اطلاعات دفاعی اوکراین، آلابوگا اکنون بیش از ۵۵۰۰ واحد در ماه تولید می‌کند و این کار را به شکلی کارآمدتر و کم‌هزینه‌تر انجام می‌دهد.
یک منبع اطلاعاتی اوکراین گفت: «در سال ۲۰۲۲، روسیه به‌طور متوسط ۲۰۰ هزار دلار برای هر پهپاد پرداخت می‌کرد. در سال ۲۰۲۵، این رقم به حدود ۷۰ هزار دلار کاهش یافته است.»
روسیه پهپادها را در "۳ بعد" ارتقا داد
به گفته او، روسیه همچنین این پهپاد را ارتقاء داده و آن را مجهز به سامانه‌های ارتباطی بهتر، باتری‌های بادوام‌تر و کلاهک‌های بسیار بزرگ‌تر کرده که باعث کشنده‌تر شدن و سخت‌تر شدن رهگیری آن شده است.
یک منبع اطلاعاتی غربی نیز به سی‌ان‌ان گفت؛ ایران در ابتدا از تلاش روسیه برای بومی‌سازی حدود ۹۰٪ تولید شاهد–۱۳۶ در آلابوگا استقبال می‌کرد، اما ارتقاءهای انجام‌شده توسط مسکو آن را غافلگیر کرده است. او افزود: «این روند به معنای از دست رفتن تدریجی کنترل ایران بر محصول نهایی است که اکنون عمدتاً به‌طور مستقل و محلی ساخته می‌شود.»
رفتار سودجویانه روسیه تعجب‌آور نیست
دارینی نیز می‌گوید؛ رفتار سودجویانه روسیه تعجب‌آور نیست و رابطه دو کشور را «ترکیبی از همکاری و رقابت» توصیف می‌کند. او افزود: «روشن است که روس‌ها می‌خواهند بیشتر بگیرند و کمتر بدهند و این در مورد ایران هم صدق می‌کند. ایران پهپاد، فناوری و کارخانه را در اختیار روسیه گذاشته و این مجانی نبوده است.»
ارسال نظر