گشتی در موزه‌های هوانوردی و هوافضای جهان

موزه ملی هوافضای اسمیتسونیان 

موزه هوافضای اسمیتسونیان در واشنگتن واقع شده و آنچه آن را در نزد عاشقان هوانوردی محبوب می‌کند، وجود هواپیماها و اشیای ساخته دست انسان است. اندی ساندرز که یک نویسنده و محقق هوانوردی است می گوید: "موزه اسمیتسونیان روح و جان دارد. این موزه اشخاص با ذهن پرسشگر را به چالش می‌کشد؛ خواه آن‌هایی که علاقه‌مند به هوانوردی هستند و خواه افراد کنجکاو. در حقیقت در این موزه نمی‌توانید چیزی ببینید که شما را به خود درگیر و علاقه‌مند نکند".

اعداد هم گواه میزان علاقه مردم به این موزه هستند. هر ساله نزدیک به 8 میلیون نفر از 60 هزار اثر این موزه و نیز آرشیو عمومی متشکل از 2 میلیون عکس و 14 هزار ویدیو در زمینه هوانوردی و فضا بازدید می‌کنند. به علاوه نخستین هواپیمای جهان که پرنده برادران رایت است در این موزه قرار گرفته است؛ هواپیمایی که نخستین پرواز خود را بر فراز منطقه‌ای به نام کیتی هاوک در کارولینای شمالی در سال 1903 انجام داد.

از دیگر آثار مشهور این موزه فضاپیمای آپولوی 11 است که باز آلدرین، نیل آرمسترانگ و مایکل کالینز را پس از قدم گذاشتن به ماه به خانه برگرداند. 

از دیگر بخش‌های موزه، مرکزی به نام Udvar-hazy است که شاتل دیسکاوری و بمب افکن بویینگ بی29 (هواپیمایی که نخستین بمب اتم را در جنگ جهانی دوم بر سر مردم هیروشیما انداخت) را در خود جای داده است.

موزه جنگ امپریال 

موزه جنگ امپریال در داکسفورد بریتانیا واقع شده و زمانی ایستگاه نیروی هوایی سلطنتی بریتانیا بود. این موزه اغلب در لیست بهترین موزه‌های هوانوردی جهان جای گرفته و به ویژه به واسطه داشتن مجموعه‌ای منحصر به فرد از هواپیماهای متعلق به جنگ جهانی دوم از شهرت خاصی برخوردار است. از نگاه بسیاری از متخصصان آنچه این موزه را در فهرست بهترین‌ها قرار می دهد، فضای آن است؛ یک فرودگاه نظامی متعلق به جنگ‌های جهانی اول و دوم که اکنون به یک موزه زنده تبدیل شده است.

موزه جنگ در سال 1917 مکانی برای آموزش نیروی هوایی سلطنتی بود که 7 سال بعد به یک پایگاه جنگی تبدیل شد. امروز هم موزه به خانه‌ای برای هواپیماهای آن دوره تبدیل شده است. پرنده‌هایی مانند بمب افکن لنکستر و کنکورد که بازدیدکنندگان را به نگاهی از نزدیک فرا می‌خوانند. علاوه بر اینها بازدیدکنندگان می توانند درس پرواز هم فرا بگیرند.

موزه ملی نیروی هوایی ایالات متحده 

موزه ملی نیروی هوایی آمریکا بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین موزه هوانوردی نظامی در جهان است که در ایالت اوهایو قرار دارد. این موزه عظیم از 17 هکتار محوطه داخلی تشکیل شده که در چندین آشیانه هواپیما و ساختمان‌های دیگر گسترده شده است. محوطه بیرونی نمایشگاه هم به چند هواپیمای بزرگ‌تر اختصاص یافته است. به علاوه نورپردازی و چگونگی به نمایش گذاشتن آثار برای بازدیدکنندگان هم بسیار دیدنی است.

گالری‌های موزه ملی به تفکیک زمان از یکدیگر جدا شده‌اند. برای نمونه در گالری جنگ جهانی دوم یک بی-17اف به نام ممفیس بِل وجود دارد که نخستین بمب افکن سنگین ارتش آمریکا بود که توانست 25 ماموریت را با موفقیت بر فراز اروپا انجام داده و با تمام خدمه خود به پایگاه بازگردد. در سال 1990 نیز فیلمی با الهام از آن و به همین نام ساخته شد.

موزه هوافضای فرانسه

موزه هوافضای فرانسه در حدود 1.6 میلیون فوت مربع مساحت داشته و شامل 19 هزار اثر می‌شود که برخی از آن‌ها به قرن 16 میلادی بر می‌گردند. تنها تکه باقیمانده از هواپیمایی به نام پرنده سفید (L’Oiseau Blanc) هم در این موزه قرار دارد؛ هواپیمایی که توسط چارلز نانگسر و فرانسیس کولی در نخستین تلاش بشر برای عبور از اقیانوس از پاریس به نیویورک در سال 1927 مورد استفاده قرار گرفته بود. جالب است بدانید که این تلاش درست دو هفته قبل از پرواز موفقیت آمیز چارلز لیندبرگ در جهت مخالف مسیر این دو صورت گرفته بود.

موزه دولتی هوانوردی اوکراین

موزه هوانوردی دولتی اوکراین یکی از بزرگ ترین فناوری‌های هوانوردی جهان را در خود جای داده است. این موزه که توسط دانشگاه ملی هوانوردی اوکراین تاسیس شده، از موزه به عنوان مکانی برای آموزش دانشجویان هم استفاده می‌کند. بیشتر هواپیماهای این موزه هم هواپیماهای ساخت شوروی هستند و اشیای به نمایش در آمده هم شامل هواپیماهای بمب افکن مافوق صوت، هواپیماهای باری و نیز هواپیماهای حامل موشک‌های اتمی می‌شوند. اما یکی از جذاب‌ترین بخش‌های این موزه توپولوف 104 است که نخستین پرواز مسافری خود را بین مسکو و ایرکوتسک در سپتامبر 1956 به انجام رساند.

موزه هوافضای Pima

موزه پیما بزرگ‌ترین موزه هوافضای غیر دولتی در آمریکا است که سریع‌ترین هواپیمای جاسوسی جهان SR-71 Blackbird، یک هواپیمای سوپر فورترس Superfortress B-29 و کوچک‌ترین هواپیمای دو باله جهان را در خود جای داده است. در یک بخش از این موزه، هواپیماها به یک بوم بزرگ برای هنرمند گرافیتی کار برزیلی به نام نونکا تبدیل شده‌اند و در بخش دیگر نیز قبرستان هواپیماها قرار گرفته است.

موزه هوانوردی لهستان

موزه هوانوردی لهستان که در کراکوف و یکی از قدیمی‌ترین پایگاه‌های هوانوردی نظامی اروپا (این پایگاه زمانی به عنوان یک مدرسه آموزش خلبانی در طول جنگ لهستان با شوروی در دهه 20 میلادی مورد استفاده قرار می‌گرفت) قرار گرفته، به خاطر یک هواپیمای متعلق به دوره کمونیسم شهرت زیادی دارد. در حقیقت خارج از این موزه و در شهر کراکوف هم پر از یادگارهای کمونیسم است و موزه هوانوردی هم از این موضوع مستثنی نیست. علاوه بر این هواپیما، یادگاری هم از جنگ جهانی اول در موزه خودنمایی می‌کند: یک هواپیمای متعلق به این جنگ که در همان شکلی که در پایان جنگ جهانی دوم در لهستان پیدا شده، باقی مانده و تعمیر نشده است.

موزه هوانوردی چین

در بزرگ‌ترین موزه هوانوردی چین بیش از 200 هواپیما از جمله جت‌های جنگنده چینی، یک کپی از ماشین پرنده برادران رایت و هواپیمایی قرار گرفته که زمانی برای جابجایی مائو مورد استفاده قرار می‌گرفتند. طراحی موزه نیز در نوع خود شگفت انگیز است. بخشی از موزه در دل یک غار واقع شده که در اصل بخشی از پناهگاه زیرزمینی پایگاه هوایی چین بوده است.

موزه هوافضای کانادا

موزه هوافضای کانادا بیش از 130 هواپیما را از سراسر جهان در خود جای داده است که مهم ترین آن‌ها یک Avro Canada CF-105 (یکی از معدود جت‌های جنگنده باقیمانده ساخت کانادا) و یک شبیه ساز پرواز است. اما مهیج‌ترین بخش موزه آن‌جایی است که بازدیدکنندگان می‌توانند در تابستان پرواز کوتاهی با یک هواپیمای دوباله کوچک متعلق به سال 1939 انجام دهند. از آن‌جایی که سیاست موزه استفاده از هواپیماهای اصلی است، در آن از هواپیماهای بازسازی شده خبری نیست.

موزه رد بول هنگر 7

موزه ردبول همانگونه که از نامش پیداست، متعلق به شرکت بزرگ ردبول و صاحب میلیاردر آن دیتریش ماتشیتز است که در سالزبورگ اتریش واقع شده و یکی از زیباترین موزه‌های هوانوردی جهان است. ساختمان اصلی موزه که از 1200 تن فلز و 380 تن شیشه ساخته شده، هواپیماهای مخصوص بدلکاری رد بول از جمله یک بویینگ سی 17 و نیز یک Cessna C337 کمیاب را در خود جای داده است. به علاوه در این ساختمان جت‌های آلفا با سرعت هزار کیلومتر در ساعت برای عموم به نمایش درآمده‌اند که توسط تیم بدلکاری ردبول از نیروی هوایی آلمان خریداری شده‌اند.

موزه مرکزی نیروی هوایی

این موزه که برای هوانوردی در دوره جنگ سرد یک مکان مقدس به شمار می‌رود، در 24 مایلی مسکو قرار گرفته و یکی از بهترین موزه‌های این کشور است. در محوطه بیرونی موزه که زمانی یک پایگاه هوایی بوده جت‌های روسی متعلق به دهه 60 و 70 میلادی به نمایش گذاشته شده‌اند. همچنین چندین میگ جنگی، بمب افکن Tu-142 و Tu-22 و یک هواپیمای مسافربری مافوق صوت Tu-144 هم در موزه به چشم می‌خورد. نکته جالب اینکه افسران بازنشسته نیروی هوایی که داستان های شخصی برای گفتن دارند، هدایت تورهای بازدید موزه را بر عهده دارند.