|

چگونه وقوع آتش سوزی در پرواز سوییس ایر ۲۲۹ نفر را به کام مرگ کشاند؟

چگونه وقوع آتش سوزی در پرواز سوییس ایر ۲۲۹ نفر را به کام مرگ کشاند؟

در تاریخ دوم سپتامبر ۱۹۹۸ یک فروند هواپیمای مک دانل داگلاس یازده(MD-11) متعلق به شرکت هواپیمایی سوئیس ایر با ۲۱۵ مسافر و ۱۴ خدمه، فرودگاه جی اف کی واقع در نیویورک را به سمت فرودگاه جنوا در کشور سوئیس ترک می نماید. پس از گذشت ۵۲ دقیقه از زمان برخاستن، هواپیما به ارتفاع ۳۳ هزار پایی می‌رسد. خلبانان پرواز متوجه وجود بویی عجیب در کاکپیت(کابین خلبان) می‌شوند اما از منبع ایجاد بو اطلاعی ندارند. پس از گذشت چند دقیقه، کاپیتان پرواز متوجه وجود دود به طور مختصر در کابین می شود، لذا به سرعت تصمیم به انجام فرود اضطراری جهت بررسی های لازمه در نزدیکترین فرودگاه می گیرد.

این داستان واقعی و بر اساس گزارش نهایی منتشر شده نوشته شده است.

 

     در تاریخ دوم سپتامبر ۱۹۹۸ یک فروند هواپیمای مک دانل داگلاس یازده(MD-11) متعلق به شرکت هواپیمایی سوئیس ایر با ۲۱۵ مسافر و ۱۴ خدمه، فرودگاه جی اف کی واقع در نیویورک را به سمت فرودگاه جنوا در کشور سوئیس ترک می نماید.

     پس از گذشت ۵۲ دقیقه از زمان برخاستن، هواپیما به ارتفاع ۳۳ هزار پایی می‌رسد. خلبانان پرواز متوجه وجود بویی عجیب در کاکپیت(کابین خلبان) می‌شوند اما از منبع ایجاد بو اطلاعی ندارند. پس از گذشت چند دقیقه، کاپیتان پرواز متوجه وجود دود به طور مختصر در کابین می شود، لذا به سرعت تصمیم به انجام فرود اضطراری جهت بررسی های لازمه در نزدیکترین فرودگاه می گیرد.

     پس از برقراری ارتباط با واحد کنترل ترافیک هوایی، در نهایت خلبانان تصمیم به فرود در فرودگاه هالیفکس واقع در کشور کانادا را میگیرند. خلبانان از ماسک های اکسیژن جهت رعایت نکات ایمنی استفاده می کنند. هواپیما به سی مایلی باند فرودگاه می‌رسد، اما ارتفاع آن برای فرود بر روی باند فرودگاه بسیار زیاد است، لذا مامور کنترل ترافیک هوایی دستورالعملی صادر می‌کند تا هواپیما از فرودگاه دور شده و بتواند به میزان لازم ارتفاع خود را کاهش دهد.

     خلبان به مامور کنترل ترافیک اعلام می دارد که در حین کاهش ارتفاع، قصد تخلیه کردن سوخت هواپیما در هوا، جهت کاهش وزن آن را دارد. خلبان تصمیم میگیرد جهت تخلیه سوخت، هواپیما را بر روی اقیانوس اطلس ببرد. 

     در همین زمان نیز خلبانان آغاز به انجام آیتم های مربوطه در چک لیست، در ارتباط با زمانی  که از منبعی نامشخص، بویی متصاعد می شود می‌کنند.  ناگهان کاکپیت شروع به آتش گرفتن کرده و صدای آژیر از دست دادن سیستم خلبان خودکار به صدا در می آید. 

     هواپیما  ۶  دقیقه تا فرودگاه فاصله دارد. لحظه به لحظه میزان حریق شدیدتر می شود. تمامی ارتباطات با هواپیما قطع شده و هواپیما از روی صفحه رادار ناپدید میگردد. هواپیما در اقیانوس اطلس و در نزدیکی ساحل سقوط می کند.

     به سرعت تیم های جستجو و نجات به سمت محل سانحه حرکت کرده و بقایای هواپیما را پیدا میکنند. چه چیزی باعث به وجود آمدن دود و حریق در کابین خلبان شده است؟ این سوالی است که تیم بررسی سوانح به دنبال جواب آن است. پس از گذشت  ۹  روز از وقوع حادثه سرانجام هر دو جعبه سیاه هواپیما پیدا می شوند.

     بازرسان شروع به بررسی صداهای ضبط شده در کابین خلبان می کنند. در شش دقیقه آخر پرواز، پیش از وقوع سانحه هیچ صدایی در کابین خلبانان ضبط نشده است. بازرسان مجبور می‌شوند برای پیدا کردن سرنخ به بررسی بقایای هواپیما بپردازند. بازرسان به بررسی قسمت های جلویی هواپیما می پردازند، چرا که منشاء بروز آتش‌سوزی برای اولین بار از آن قسمت بوده است.

     پس از چسباندن قطعات قسمت جلویی هواپیما همانند پازل به یکدیگر، بازرسان متوجه می‌شوند که منبع تولید سوختگی و حرارت هواپیما، سقف کابین خلبانان بوده است، جایی که تجهیزات الکترونیکی، مولفه‌های ایرکاندیشن و سیم های مربوطه در آنجا قرار دارد. بازرسان حدس میزنند که ممکن است منبع به وجود آمدن حریق، مجموعه سیم کشی هواپیما باشد. بازرسان پس از بررسی متوجه چیزی عجیب می‌شوند.

     تعداد  ۲۲  عدد از سیم های موجود در مجموعه سیم کشی سقف، دچار قوس الکتریکی شده بودند. قوس الکتریکی زمانی رخ می دهد که یک جریان الکتریکی شدید توسط هوای بین دو رسانا که مستقیما با یکدیگر در تماس نیستند منتقل شود، همانند حرارتی که در عملیات جوشکاری به وجود می آید. اما بازرسان دلیل به وجود آمدن قوس الکتریکی را نمیدانند. بازرسان پس از بررسی یکی از سیم ها در زیر میکروسکوپ به نتیجه مهمی دست پیدا می‌کنند، این سیم ساییده شده است. در حقیقت تجمع بسیار زیاد رشته سیم ها در سقف کابین خلبان که به یک قلاب کوچک وصل شده بودند، به دلیل لرزش های پی در پی هواپیما و به وجود آمدن اصطکاک های شدید بین سیم ها و قلاب، این سیم ها ساییده شده و در پی آن، ایجاد قوس الکتریکی کرده اند.

     بر اساس چک لیست شرکت هواپیمایی سوئیس ایر، در هنگام متصاعد شدن دود از منبعی نامعلوم، خلبان ملزم به خاموش کردن سیستم برق کابین مسافران و همچنین فن جریان هوا در سقف هواپیما می باشد. این امر که توسط خلبان صورت گرفته بود باعث ایجاد مکش هوا و آتش به سمت کابین خلبان شده و موجب به وجود آمدن قطعی سیستم خلبان خودکار و سپس سانحه شده بود. داده های ذخیره شده در جعبه سیاه نشان می دهند که موتور شماره سه به دلیل حریق، پیش از بروز سانحه خاموش و به همین دلیل هواپیما وارد گردش به سمت راست شده بود که این امر باعث کاهش شدید ارتفاع هواپیما و برخورد با اقیانوس شده است. در این سانحه تمامی  ۲۲۹ سرنشین پرواز کشته شدند.

 

منبع: گزارش نهایی

به قلم مهران اشرفی

نویسنده: مهران اشرفی

ارسال نظر